Nhiều người lầm tưởng rằng tất cả tài sản chung sẽ được chia đôi khi ly hôn, tuy nhiên, thực tế không phải lúc nào cũng vậy. Chia tài sản khi ly hôn là vấn đề cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo quyền lợi của các bên.
Nguyên tắc chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn
Nguyên tắc chia tài sản ly hôn được quy định tại Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
- Thỏa thuận: Vợ chồng được tự do thỏa thuận với nhau về việc chia tài sản.
Chia đôi có tính đến các yếu tố: Trong trường hợp không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ hoặc chồng hoặc của cả 2 vợ chồng, Tòa án sẽ tiến hành chia tài sản chung, theo nguyên tắc chia đôi nhưng có xem xét đến các yếu tố sau:
- Hoàn cảnh của gia đình và của mỗi bên vợ, chồng;
- Công sức đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung;
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp;
- Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
- Ưu tiên hiện vật: Pháp luật ưu tiên việc chia tài sản bằng hiện vật. Nếu không thể chia bằng hiện vật, tài sản sẽ được định giá để phân chia và bên nhận hiện vật có trách nhiệm thanh toán phần chênh lệch cho bên kia.
- Tài sản riêng: Tài sản riêng của mỗi người thuộc về người đó. Trừ trường hợp tài sản riêng nhập vào tài sản chung.
Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.
Khi ly hôn có phải mọi tài sản đều phải chia đôi?
Chia tài sản khi ly hôn không phải lúc nào cũng theo nguyên tắc chia đôi. Vợ chồng hoàn toàn có thể thỏa thuận với nhau về việc phân chia tài sản chung sao cho phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện của mỗi người.
Tuy nhiên, nếu không thể đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ là cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc chia tài sản. Trong trường hợp này, Tòa án sẽ áp dụng nguyên tắc chia đôi tài sản chung khi ly hôn, nhưng đồng thời xem xét đến các yếu tố kể trên.
Như vậy, không phải trong mọi trường hợp khi ly hôn tài sản đều chia đôi mà theo thỏa thuận của vợ chồng có thể nhiều hơn hoặc ít hơn. Ngoài ra, khi yêu cầu Tòa án giải quyết thì Tòa sẽ căn cứ vào các yếu tố được quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 để xác định phần tài sản của vợ chồng được chia.
Chứng minh tài sản chung, tài sản riêng của vợ chồng khi ly hôn
Nếu hai vợ chồng thoả thuận được tài sản riêng, hai vợ chồng nên yêu cầu Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận lại sự thoả thuận về các tài sản được xác định là tài sản riêng của vợ, chồng cùng với các thỏa thuận về sự phân chia tài sản hay nghĩa vụ của các bên khi ly hôn.
Nếu hai vợ chồng không thể thoả thuận được, vợ chồng cần thu thập chứng cứ chứng minh tài sản riêng của mình, tài sản riêng được xác định theo quy định tại Điều 43 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, Điều 11 Nghị định 126/2014/NĐ-CP. Những bằng chứng thu thập được cần được Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận lại thành văn bản để sử dụng làm chứng cứ trước Toà án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.