Đất nghĩa trang, nghĩa địa là những thửa đất được sử dụng để chôn cất thi hài hoặc tro cốt của những người đã khuất, đồng thời cũng là nơi để những người còn sống tưởng nhớ, thờ cúng, tỏ lòng biết ơn với ông bà, cha mẹ khi đã sang bên kia thế giới.
Gần đây, Văn phòng thừa phát lại quận Hà Đông có nhận được một thắc mắc từ khách hàng như sau:
Đầu tháng 11/2019, Do có nhu cầu cần mua một suất đất cho người thân sắp quá cố, tôi được giới thiệu tới một người trung gian tự xưng là kế toán cho công ty Nghĩa trang và có thể sắp xếp cho tôi được mua một phần mộ như mong muốn. Tuy nhiên khi tôi đề cập đến vấn đề công chứng hợp đồng mua bán và cấp sổ đỏ cho phần mộ này thì bị từ chối với lý do “Đất này không thể cấp sổ đỏ và cũng không thể công chứng được”.
Vậy, xin hỏi: Việc mua bán, chuyển nhượng đất nghĩa trang làm mộ phần có được phép công chứng, chứng thực và cấp sổ đỏ không? Nếu không thể công chứng thì tôi nên làm gì để đảm bảo pháp lý cho giao dịch này??
Trả lời:
Với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:
– Theo quy định tại Điều 19 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai 2013:
“Các trường hợp không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
+ Tổ chức, cộng đồng dân cư được Nhà nước giao đất để quản lý thuộc các trường hợp quy định tại Điều 8 của Luật Đất đai.
+ Người đang quản lý, sử dụng đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.
+ Người thuê, thuê lại đất của người sử dụng đất, trừ trường hợp thuê, thuê lại đất của nhà đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế.
+ Người nhận khoán đất trong các nông trường, lâm trường, doanh nghiệp nông, lâm nghiệp, ban quản lý rừng phòng hộ, ban quản lý rừng đặc dụng.
+ Người đang sử dụng đất không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
+ Người sử dụng đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất nhưng đã có thông báo hoặc quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
+ Tổ chức, Ủy ban nhân dân cấp xã được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất để sử dụng vào mục đích xây dựng công trình công cộng gồm đường giao thông, công trình dẫn nước, dẫn xăng, dầu, khí; đường dây truyền tải điện, truyền dẫn thông tin; khu vui chơi giải trí ngoài trời; nghĩa trang, nghĩa địa không nhằm mục đích kinh doanh.”
Như vậy, đất nghĩa trang, nghĩa địa là thuộc phần đất công cộng được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất, nên không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do đó không thể công chứng hợp đồng mua bán hoặc xin cấp giấy chứng nhận cho phần đất mà bạn muốn mua. Việc giao dịch giữa bạn với các đối tượng trung gian chỉ được thực hiện qua giấy tờ thỏa thuận mua bán hoặc cam kết giữa hai bên, tiềm ẩn rất nhiều rủi ro khiến bạn vừa không mua được đất, vừa không đòi được tiền.
Lúc này, Vi Bằng do Thừa Phát Lại lập sẽ là văn bản đảm bảo pháp lý nhất cho bạn. Thông qua Vi Bằng, Thừa Phát Lại sẽ ghi nhận trực tiếp, khách quan, chi tiết việc giao nhận tiền khi bạn đặt cọc cũng như các thỏa thuận giữa hai bên, giúp bạn có căn cứ đòi lại tiền hoặc yêu cầu bồi thường thiệt hại khi phía đối tác không thực hiện theo đúng các thỏa thuận.
